Definicja i przyczyny stwardnienia rozsianego
Stwardnienie rozsiane to często występująca choroba o powolnym rozwoju i długoletnim przebiegu.
W wielu przypadkach jest śmiertelna; niekiedy postęp choroby jest bardzo szybki i prowadzi do śmierci nawet w ciągu kilku miesięcy. U innych choroba ma lekki przebieg i w większym stopniu nie zakłóca ich normalnego życia czy pracy zawodowej. Poniżej znajdziesz informacje dotyczące tej choroby, a także o problemach z jej diagnozą. Dowiedz się także więcej o objawach i leczeniu stwardnienia rozsianego.
Stwardnienie rozsiane jest chroniczną neurologiczną chorobą, która wpływa na różne części centralnego systemu nerwowego i stopniowo niszczy zainfekowane obszary.
We wczesnych etapach choroby często pojawiają się ataki połączone z różnymi objawami, które później znikają zupełnie lub częściowo. W miarę postępowania choroby, symptomy te przestają całkowicie ustępować, prowadząc do wzrastającej niepełnosprawności (patrz Objawy stwardnienia rozsianego) te ataki nazywają się rzutami
Centralny układ nerwowy składa się z mózgu i rdzenia kręgowego. Każda komórka nerwowa, zwana neuronem, posiada ciało komórkowe i wyspecjalizowane wypustki do odbierania i wysyłania sygnałów nerwowych. Pojedynczy neuron może mieć kilka wypustek, które mogą otrzymywać sygnały zwane dendrytami, ale ma tylko jedną wypustkę wysyłającą sygnały, tak zwany akson. Centralny układ nerwowy składa się z substancji szarej, gdzie mieszczą się wszystkie neurony, oraz istoty białej, która składa się głównie z aksonów.
Ponadto, istnieją komórki wspomagające, które produkują tłusty materiał lipidowy (tłuszcz) i białka, które tworzą ochronną powłokę wokół aksonu. Nazywa się ona osłonką mielinową i wpływa na prędkość transmisji sygnałów nerwowych oraz chroni aksony (tak, jak izolacja wokół kabla).
W stwardnieniu rozsianym te osłonki mielinowe są atakowane i niszczone przez system odpornościowy. Prędkość przesyłu sygnałów nerwowych zostaje spowolniona i w końcu sam akson zostaje zniszczony zupełnie blokując sygnały nerwowe.
Przyczyna, dlaczego system odpornościowy zostaje uruchomiony przeciwko mielinie nie jest szczegółowo znana. Sądzi się, że niektóre z białych ciałek krwi mogą być aktywowane przez wirus lub bakterię przypominającą mielinę i następnie mylnie atakują osłonkę mielinową, tak jak atakujące zagrożenie. Zostawia to obszar z aksonami bez ochronnej osłonki mielinowej i trochę tkanki bliznowatej. Proces ten zwany jest demienilizacją a zainfekowany obszar zwany jest obszarem demielinizacji i jest widoczny na rezonansie magnetycznym mózgu, pomagając bardzo dokładnie stwierdzić, czy występuje stwardnienie rozsiane. (patrz Diagnozowanie stwardnienia rozsianego).
Ponieważ aksony są otoczone mieliną, to tutaj choroba jest najbardziej aktywna. Nie cała biała substancja jest atakowana w tym samym czasie, co wyjaśnia, dlaczego ta choroba może mieć bardzo różne objawy (patrz Objawy stwardnienia rozsianego)
Objawy wskazują na obszar, który został zainfekowany. Znaczy to, że jeśli zostanie zaatakowana część kontrolująca ruchy prawej ręki, to tam pojawią się objawy. Jeśli, dla porównania, zainfekowany obszar odbiera bodźce czuciowe z okolicy lewej stopy, to objawami będą zablokowane lub zaburzone bodźce dotykowe pochodzące z tamtej okolicy.
Na początku, wiele symptomów zanika, wskazując na to, że uszkodzenie osłonki mielinowej nie było całkowite i prawdopodobnie nowa mielina uformowała się wokół aksonu. W późniejszych stadiach choroby uszkodzenia są tak poważne, że objawy są trwałe i często więcej obszarów zostaje uszkodzonych, dając nowe objawy.
Kto zapada na stwardnienie rozsiane?
Stwardnienie rozsiane jest dość częste. W rozwiniętych krajach zachodnich na 800 obywateli występuje 1 nowy przypadek stwardnienia, a nowych przypadków codziennie przybywa. Choroba dotyka zazwyczaj młodych ludzie między 20 a 40 rokiem życia i dwa razy więcej kobiet niż mężczyzn zostaje dotkniętych chorobą.
Istnieje pewna dziedziczna skłonność do tej choroby ponieważ, występuje ona częściej w rodzinach, której członek chorował na t stwardnienie rozsiane. Jednakże, nie jest ona właściwie chorobą dziedziczną, ponieważ nie jest znany genu, który odpowiadałby wyłącznie za rozwój stwardnienia rozsianego.
Uważa się, że elementem dziedzicznym jest predyspozycja do rozwoju tej choroby połączona z jak dotąd nieznanymi czynnikami, które ją powodują.
Read this article in English |