Definicja i przyczyny uszkodzeń rdzenia kręgowego

I. Nerwy szyjne. II. Nerwy piesiowe. III. Nerwy lędźwiowe.
IV. Nerwy krzyżowe.

Ośrodkowy układ nerwowy składa się z mózgu i rdzenia kręgowego.
W tę i zpowrotem biegną nerwy obwodowe, które dzielą się
na tylne lub grzbietowe komórki. Nerwy tylne transmitują bodźce
do rdzenia kręgowego a później do mózgu. Odpowiedź mózgu
jest później przekazywana przez rdzeń kręgowy do końcówek
nerwów przednich i stamtąd dalej do części ciała i organów.
 Nerwy obwodowe umiejscowione w górnej części rdzenia
kręgowego kontrolują szyje i ręce. Nerwy piersiowe unerwiają
obszar klatki piersiowej a nerwy lędźwiowe i krzyżowe
odpowiadają za dolną część plecow.

Rdzeń kręgowy jest zazwyczaj dobrze chroniony wewnątrz kręgosłupa, ale jeśli kręgosłup zostanie uszkodzony, istnieje duże ryzyko uszkodzenia rdzenia. Rdzeń kręgowy to substancja szara zawierająca komórki nerwowe wraz z innymi różnymi pomocniczymi komórkami umożliwiającymi przekazywanie impulsów w tę i z powrotem między mózgiem i resztą ciała. Część z tych komórek nerwowych to neurony motoryczne przechodzące w długie włókna nazywane aksonami, które wychodzą poza kręgosłup wiązkami, dla dalszej łączności z częściami ciała.

Uszkodzenie rdzenia kręgowego prowadzi do zablokowania impulsów nerwowych, powodując porażenie bądź zaburzenia czucia w częściach ciała sterowanych przez uszkodzone nerwy. Uszkodzenie zlokalizowane wysoko w rdzeniu kręgowym, na przykład w szyi, jest bardziej poważne niż uszkodzenie w niższych odcinkach rdzenia, na przykład w obszarze lędźwiowym. Przyczyną jest to, że impulsy nerwowe do i z mózgu biegną przez górny odcinek kręgosłupa, podczas gdy tylko impulsy nerwowe dotyczące nóg i organów umieszczonych w miednicy biegną przez dolny odcinek kręgosłupa.

Uszkodzenia rdzenia kręgowego u młodych osób (poniżej 30 roku życia) zazwyczaj wynikają z uszkodzenia kręgosłupa po wypadku samochodowym, upadku, nurkowaniu w płytkiej wodzie i uderzeniu głową o dno.

U osób starszych uszkodzenia rdzenia kręgowego mogą być spowodowane dyskiem, który wypadł, zapaleniem, nowotworami rdzenia lub zdeformowanymi naczyniami krwionośnymi, które mogą pęknąć lub powodować nacisk na rdzeń. Ponadto, niektóre niemowlęta rodzą się z przepukliną kręgosłupa, ale jest to rzadki stan pojawiający się 1 raz na 4000 urodzeń w krajach rozwiniętych.
 

Objawy uszkodzenia rdzenia kręgowego

Zazwyczaj jest to ból w uszkodzonym obszarze, często promieniujący do rąk lub nóg. Inne symptomy zależą od tego, gdzie w rdzeniu kręgowym znajduje się uszkodzenie i czy uszkodzenie rdzenia jest miejscowe czy dotyczy całej długości rdzenia.
 

Nerwy kontrolujące oddawanie moczu i perystaltykę jelit objęte bólem pododują nietrzymanie moczu i stolca lub przeciwnymi problemami z opróżnianiem pęcherza i zaparciami. Istnieje ryzyko zapalenia pęcherza lub uszkodzenie nerek. Mężczyźni mogą mieć problemy z potencją.

Zapobieganie i diagnozowanie

Przekrój kręgosłupa.




I. Nerw obwodowy.

Uraz pleców jest poważnym stanem, dlatego pacjent powinien wypoczywać w jak najwygodniejszej pozycji i unikać przemieszczania się. Transport do szpitala powinien odbyć się w specjalnej karetce lub na noszach z usztywniającym kołnierzem. Nieprzytomna osoba, u której podejrzewa się uszkodzenie kręgosłupa musi być objęta wzmożoną opieką medyczna, aż do momentu postawienia właściwej diagnozy.

Nawet gdy występują objawy sugerujące uszkodzenie rdzenia bez widocznego urazu pleców, również sugerowana jest natychmiastowa pomoc medyczna.

Ważna jest szybkie badanie polegające na prześwietleniu rentgenowskim i/lub tomografii komputerowej lub rezonansie magnetycznym połączone z dokładnym badaniem neurologicznym.

 Leczenie uszkodzeń rdzenia kręgowego

Najważniejsze jest unikanie dalszych uszkodzeń rdzenia. Robi się to przez unieruchomienie pleców i szyi. W przypadku złamania  kręgosłupa, plecy muszą być unieruchomione do czasu wyleczenia, co zazwyczaj trwa 6 tygodni. W niektórych przypadkach, jak wypadnięcie dysku, szybka operacja może być decydująca dla uniknięcia długotrwałych uszkodzeń. Podobnie, operacja może być konieczna, gdy nastąpi poważne uszkodzenie kręgosłupa.

Uszkodzenie rdzenia kręgowego nie może być leczone. Rehabilitacja z fizjoterapeutą i pomoc instruktora terapii zajęciowej mogą jednak pomóc uzyskać jak najwięcej z pozostałych funkcji. Przyczepianie elektrod do stymulacji elektrycznej nerwów może przywrócić kolejne funkcje uszkodzonym częściom, ale nie naprawi uszkodzenia w pełni.

Niektóre urządzenia mogą zmniejszyć niektóre upośledzenia, gdyż powstały po to by pacjenci mogli sobie radzić samodzielnie. Często trzeba przemeblować dom pacjenta, żeby na przykład umożliwić poruszanie się na wózku inwalidzkim.

Ważne jest zapobieganie komplikacjom i pacjenci z uszkodzonym rdzeniem są często monitorowani przez całe życie przez specjalne kliniki lub personel. Ponieważ często występują reakcje psychiczne ( np.depresja) związane z inwalidztwem i uzależnieniem od innych przez całe życie, może pojawić się potrzeba pomocy psychologicznej lub kontaktu z innymi w tej samej sytuacji.

Pespektywy i komplikacje

Jeśli nastąpiło uszkodzenie rdzenia kręgowego, szanse na poprawę są bardzo małe z niewielkimi postępami i mogą wystąpić następujące komplikacje:

• Paraliż skutkuje zanikiem sparaliżowanych mięśni
• Spastyczność powoduje sztywność stawów i zniekształcenie pozycji stawów
• Brak zmysłu dotyku zwiększa ryzyko uszkodzeń tkanek z ucisku i często występuje ból w obszarach, gdzie nie ma już normalnego czucia
• Brak aktywności fizycznej może prowadzić do zaburzeń metabolizmu i odwapnienia kości
• Ponadto, istnieje ryzyko zakrzepicy w naczyniach kończyn dolnych
   

Zakończenia nerwów kontrolujące oddychanie umieszczone są na samej górze rdzenia kręgowego, więc uraz w tym miejscu może oznaczać zatrzymanie oddychania. Uszkodzenie w części szyjnej rdzenia powoduje porażenie wszystkich czterech kończyn(tetraplegia), podczas gdy uszkodzenie niższych części prowadzi tylko do paraliżu nóg (paraplegia). Ponadto, mogą wystąpić zaburzenia czucia w tym samym obszarze.

Read this article in English